Günlük yaşamın akışı içinde hepimizin hissettiği pek çok duygu durumu var; ancak bunların pek çoğunun adını bilmiyoruz.

Bazen bir düşünce olarak sandığımız ve geçiştirdiğimiz pek çok şey, esasen belli duyguları ifade eder.

Bu duyguların her birinin bir ismi olsa da çoğumuz bu bilimsel isimlerden uzak yaşıyoruz. Bu tip duyguların ortak özelliği, aniden gelmeleri ve aniden kaybolmaları.

Yani yaşanmışlık ile yaşanmamışlık arası bir iz bırakır diyebiliriz. Çoğumuz bu duyguların sadece bize özgü olduğunu sanarız; ancak işin perde arkası hiç de böyle değil. Öfke, acı, korku, merhamet, sevgi gibi temel ve ortak duygular gibi, bu duygular da tüm insanlarda görülebiliyor. Türkçede bu duyguların önemli bir çoğunluğunu ne yazık ki karşılayan sözcükler bulunmuyor. İşte hissettiğimiz ancak  adını bilmediğimiz bu duygulardan bazıları ve bilimsel karşılıkları.

1. Sonder

Yolda yürürken yanınızdan geçip giden insanların en az sizinki kadar kaotik bir yaşama sahip olduğunu fark etme durumu. Bunu genelde çok kalabalık ortamların içinde yaşarız. Bu duygu “Sonder” olarak isimlendirilmiş. Gün içinde hiç tanımadığımız binlerce insanla yan yana yürüyor, aynı mekanlarda yemek yiyor ya da aynı yolu kullanıyoruz. Bu yoğun trafik ve iletişim ağır sonder duygusunu açığa çıkarabiliyor.  Bir yerlerde en az sizin yaşamanız kadar zor hayatları olan insanlar var ve bununla yüzleşiyorsunuz.

2. Opia

Tanımadığınız bir insanla gün içinde göz göze geldiniz. Bu göz göze gelme eylemi, optimum bir süreyi aştığında ortaya belli belirsiz bir gerginlik çıkmaya başlıyor. İşte bu gerginlik Opia olarak adlandırılıyor. Kişi bu durumda kendini bir anda savunmasız olarak hissedebiliyor. Saldırıya açık olduğunuzu hissediyorsanız tam olarak Opia duygusunu deneyimliyorsunuz. Muhtemelen karşınızdaki yabancı da sizin için benzer şeyler düşünüyor.

3. Monachopsis

Monachopsis herhangi bir yere ya da mekana kendini ait hissetmeme durumuyla alakalı bir duygu oluşumu. Bu duygu hafif olarak hissedilir ancak ne yazık ki etkisi kalıcıdır. Kendi ruhlarını özgür olarak tanımlayan bireylerde özellikle bu aidiyet sorunsalı daha fazla ortaya çıkabiliyor. Bu tip kişiler bir ortamda uzunca bir süre kalamazlar ya da varlıklarını sürdüremezler. Yalnızlık dürtüleri biraz daha baskındır. Siz de gittiğiniz yerlerle uzun süreli olarak bağ kuramıyorsanız muhtemelen Monachopsis duygusunu yaşamaya çok eğilimlisinizdir.

4. Enouement

Yaşamınızın belli bir döneminde sizi mutsuz eden ya da hayal kırıklığına uğratan bazı durumlar yaşarsınız. Bu dönemi yıllar sonra, işleri yoluna koyduğunuz bir dönemde hatırlama duygusu enouement olarak adlandırılıyor. Geçmiş dönemlerdeki halinizi anlatmak istemezsiniz ve bu durum sizde hafif bir burukluk yaratır.

5. Astrophe

Bu hissi pek çoğumuz sıklıkla yaşarız. Tam olarak dünyanın içinde bir an için kapalı bir mekanın içinde kalmış gibi hissetme duygusudur. Aslında dünyanın ötesinde neler olduğunu bilmek ve görmek isteriz; ancak ne yazık ki koşullar buna uygun değildir. Kocaman bir evrenin küçük bir parçası olan dünyanın içine sıkışmış gibi hissederiz. Bunu düşündüğümüzde bir an için söz konusu duygu belirlemeye başlar.

6. Zenosyne

Kimi dönemlerde zamanın akışı yavaşlar ve hatta durmuş gibi hissederiz. Bu zamanın ne ara bu kadar hızlı geçtiğini asla anlayamayız. Zamanın çok hızlı geçtiğini düşünme hissi, zenosyne olarak isimlendiriliyor.

7. Yu-Yi

Bu duygunun en az adı kadar tuhaf olduğundan emin olabilirsiniz. Yu-Yi duygusu, esasen insanlar arasında son derece yaygın bir duygu olarak öne çıkar. Hayatta görülen her şeyi tıpkı bir bebek gibi algılama isteğidir. Beklentilerin ve hafızanın olmadığı bir evrende, dilsiz, huzur dolu bir yaşam sürme isteği. Var olan her şeye yepyeni ve taze bir gözle bakma arzusu.
—–

8. Chrysalism

Havanın kötü ya da yağmurlu olduğu zamanlarda, evin en sıcak bölümünde sıcak bir çayla sevdiğiniz bir köşede ayaklarınızı uzatıp kitap okumak ne harika bir duygu olsa gerek. Günlük hayatın yoğunluğu içinde bu duyguyu uzunca bir süre bekler ya da arzularız. Bunu ele geçirdiğimizde zihnimizde oluşan huzur, chrysalism olarak adlandırılıyor.

9. Catoptric Tristesse

Pek çoğumuz insanların hakkımızda neler düşündüğünü öğrenmek ister. Tabi bunu elde etmek her zaman pek mümkün olmaz. Bazı insanlar, kendileri hakkında ne düşünüldüğünü öğrenemediklerinde büyük bir hüzün yaşar. Bu zamanlardaki duygu hali catoptric tristesse şeklinde belirtiliyor.

10. Onism

Onism adı verilen duygu hali esasen var olan karakterini değiştirememe durumudur. Her zaman aynı şahıs olarak kalmanın verdiği huzursuzluk halidir.

11. Rückkehrunruhe

Hoş bir tatili kim sevmez? Ancak bu harika tatilin bir de ne yazık ki geri dönüşü var. İşte o geri dönüşlerde hissettiğiniz o buruk tat, Rückkehrunruhe şeklinde adlandırılıyor. Bir nevi tatil sonrası oluşan büyük boşluk duygusu da diyebiliriz.

12. Exulansis

Sizin için çok önemli ve özel bir hikaye yaşadınız ve bunu bir hevesi sevdiklerinizle paylaşmak istiyorsunuz. Sonuç her zaman sizin istediğiniz düzeyde olamayabiliyor. Sizin için çok ilginç. Çok heyecan verici ya da komik bir durum, bir başkaları için sıradan olabilir. Heyecanla ve hevesle anlatılan bir durumun karşılık bulmaması ve bu anlarda yaşanan hayal kırıklığı, exulansis olarak adlandırılıyor.

13. Vellichor

Vellichor  en ilginç duygulardan bir tanesi olarak ele alınabilir. Sahaflarda görülebilen tuhaf dalgınlık halidir. Bu mekânlarda oluşan his, melankoli üzerine olabilir. Vellichor duygusunda dalgın ve düşünceli görünürsünüz.

14. Rubatosis

Rubatosis adı verilen duygu, kişinin bizzat kendisine ait kalp atışlarını duyması ile oluşur. Bunu fark etmek kişiyi müthiş ölçüde rahatsız eder.

15. Kenopsia

Yılın pek çok ayında her zaman kalabalık görmeye alıştığınız bir mekanın bir anda terk edildiğini ve bomboş kaldığını düşünsenize. Aynı mekanı her zaman kalabalı ve güvenli görmeye alıştığınız için bu sessizliğe kolay kolay adapte olamazsınız. Hatta oluşan atmosfer sizi epey ürkütmeye başlar. İşte bu his tam olarak Kenopsia duygusuna işaret eder. Özellikle yazlık mekanlarda kış aylarında bu his ciddi anlamda kendini var eder.

16. Vemödalen

Bazı insanlar için özgün ve orijinal olmak son derece önemlidir. Özellikle sanatsal üretimin içinde olan ve biricik olma kaygısı taşıyan kişiler, bazen ürettiklerine aşık olurlar. Bu kişiler aynı zamanda aynı şeyi bir başkasının da üretmesinden büyük bir endişe yaşar. Hatta sadece bu düşünceden kurtulamadıkları için, yani özgün olamama halinden korktukları için ortaya yeni bir ürün koyamazlar. En kısa tabirle özgün olamama paniği olarak ortaya çıkan bir duygu halidir.

İlginizi çekebilecek diğer içerikler

1. Bilinçaltı Temizleme Teknikleri
2. Hazır cevap Olmanın Püf Noktaları
3. Kırık Cam Teorisi Bize Ne Anlatıyor
4. Duygusal Zekâsı Yüksek İnsanların Ortak Özellikleri