Duygusal zeka kavramına özellikle son dönemlerde sıklıkla rastlıyoruz. Duygusal zeka, insanların duygularını kontrol etme ve yönetebilme konusundaki becerilerini ifade eder, zekadan bağımsız olarak değerlendirilen ve tümüyle kendine ait dinamikleri olan duygusal zeka EQ olarak adlandırılıyor. Duygusal zeka hem sosyal yaşamınızda hem de iş ve aile yaşamınızda size çok ciddi katkılar sunar. Yaşamda başarılı ya da mutlu olmanın altın kurallarından biri de iyi bir duygusal zekaya sahip olmaktır. Duygusal zekanızı geliştirecek altın önerileri şu şekilde sıralayabiliriz:

1. Önce Kendinizi Tanımalısınız

Duygusal zeka, duygularını kontrol edebilme ve başkalarını bu boyutta algılayabilme, onlarla empati kurabilme becerisini ifade eder. Neyse ki duygusal zeka da diğer zeka türleri gibi dinamik bir zeka türü. Yani duygusal zekayı geliştirmek mümkün. Tabi bu sürece önce kendinizi tanıyarak başlamalısınız. Herkes kendisini çok iyi tanıdığını düşünür. Oysa bu belli yanılgılar içerir. Korkularınızı, zaaflarınızı, eğilimlerinizi doğru şekilde analiz etmeden duygularınıza yön veremez, onları kontrol edemezsiniz. Hedeflerle karakterinizin ne ölçüde uyuştuğunu görmek için kendinizi doğru değerlendirmelisiniz. Kendinize yaşamınızla ve beklentilerinizle alakalı bazı sorular sorun, alacağınız cevaplara göre kendinizi ne kadar iyi tanıyıp tanımadığınızı görebilirsiniz.

2. Duygularınızı Kontrol Etmeye Başlayın

Duygusal zekanın en kilit noktası duyguları kontrol edebilmeyi öğrenmek ve alışkanlık haline getirmek. Gerçekten bu konuda iyi yol almak istiyorsanız farkındalık duygunuzu artırmak zorundasınız. Örneğin belli korkularınız var bu sizi frenliyor. “Bu korkuyu kabul ediyorum ama yine de o eylemi yapak zorundayım” demelisiniz. Korkularınıza karşı bile kontrolün tamamen sizde olduğunu kavramalısınız.

3. Olumsuz Düşünmeyin

Duygusal zekaya ilişkin en önemli ölçülerden bir tanesi de bu. Olumsuz düşünce biçimlerini bertaraf etmeyi öğrendikçe duygusal zekanızın da arttığını göreceksiniz. Olumsuz durumları ya da düşünce kalıplarını yönetebilmek öyle pek kolay bir süreç değildir. Bunu başarabilmek size çok ciddi bir avantaj sağlar. Negatif düşünmenin size hiçbir şey kazandırmayacağını bilmelisiniz. Duygusal zekanızın güçlü olmasını talep ediyorsanız zihninize yerleşmiş olan kötü düşünceleri dışarıda tutmalısınız. Bu düşüncelerin yerine ise pozitif düşünceleri yerleştirmelisiniz.

4. Eleştirileri Önemseyin

Eleştirilere kapalı kalmayın. Bu sizi hem itici ve kibirli yapar, hem de kendinizi sağlıklı şekilde değerlendirmenize engel olur. Size hep doğru görünen noktalar dışarıdan çok daha sağlıklı bir şekilde değerlendirilebilir. Eleştiriler kendinizle alakalı farkındalık düzeyinizi belirler. Size olumsuz bir şey söylendiğinde kulaklarınızı kapatmak yerine daha dikkatli dinlemeye çalışın.  Bu durum, kendinize dair yeni şeyler keşfetmenize yardımcı olacaktır.

5. Eylemlerinizin Sonuçlarını Hesaplayın

Ne yazık ki çoğumuz bir karar alırken ya da bir konuya tepki verirken olası sonuçlarını çok iyi hesaplayamıyoruz. Davranışlarınızın ne tür sonuçlar doğuracağını doğru hesaplamak duygularınızı daha akıllıca kullanmanıza yardımcı olacaktır. Bunu öngörü ile ilişkilendirme doğru olacaktır. Bir adım atmadan önce sakin ve sağlıklı düşünürseniz yaşayacağınız pişmanlıkların sayısı ciddi anlamda azalacaktır.

6. Daha Fazla Empati Yapmaya Çalışın

Empati yapabilmek duygusal zekanın temel taşları arasında yer alır. Aşka insanların yerine kendinizi koyabildiğiniz ölçüde bu eğiliminizi geliştireceksiniz. Karşınızdaki insan ne düşünüyor olabilir, bu eylemi neden yapmış olabilir, bu kararların ona ne getireceğini düşünüyor olabilir, şu anda neden bu şekilde davranışlar sergiliyor gibi sorulara cevaplar aramayı alışkanlık haline getirin. Ön yargılarınızı rafa kaldırın.