Palm yağı son dönemde belli aralıklarla gündemi meşgul eden bir konu. Özellikle insan sağlığı ve ekolojik dengeye verdiği zararla ciddi bir tartışma konusu haline gelen palm yağı, esasen palmiye meyvelerinden oluşturulan bir tür bitkisel bir yağ. Oda sıcaklığında katı bir halde bulunan palm yağı, önemli ölçüde A Vitamini bileşenine sahiptir. Ham halini incelediğimiz zaman, bu nedenle kırmızıya yakın bir renge sahip olduğunu görebilirsiniz.  Söz konusu meyveye ait çekirdekten üretilen yağ, alışılagelmiş yağların oldukça dışında bir yapıya sahip.

Palm Yağı Nerelerde Kullanılıyor?

Yüksek ölçüde tokoferol maddesi bulunan palm yağı, büyük ölçüde gıda sektöründe tercih ediliyor. Özellikle hamur işleri, gofret, bisküvi, tatlı ya da dondurma üretimlerinde sıklıkla kullanılır. Palm yağı % 50 civarında bir doymuş yağ oranına sahiptir.

Hindistan cevizinde bu oranın % 90, kakao yağında %60, ayçiçek yağında ise %7 civarında olduğunu hatırlatmak gerekiyor. Palm yağı çoğunlukla başlı başına kullanılan bir yağ değildir, onunla beraber katı veya sıvı yağlardan da destek alınır.  Palm yağı, ürünün tadına, oksidasyon direncine ve genel anlamda akışkanlığına ciddi bir katkısı vardır. Palm yağının bir diğer özelliği ise trans yağ barındırmamasıdır.

Palm Yağında Kanser Riski

Son dönemlerde çeşitli sağlık kuruluşlarının ya da bağımsız sağlık örgütlerinin palm yağına ilişkin açıklamaları, palm yağı konusunda zaten var olan şüpheleri bir kat daha arttırdı. Öte yandan yüksek oranda palm yağı kullanımının damar ve kalp rahatsızlıklarını tetikleyebileceği aynı açıklamada kendine yer buldu.Tadına bayıldığımız, hayatımızdan kolay kolay çıkarmayacağımız pek çok üründe ne yazık ki palm yağı kullanılıyor.

Isıya olan dayanıklılığından ötürü bilhassa fast food içerikler sunan mekanlar, patateslerde palm yağını tercih ediyor. Palm yağı sadece işlenmiş gıdalarda değil, aynı zamanda kozmetik ürünlerinde ya da çeşitli temizleyicilerde de tercih ediliyor.Palmiye, yağ üretimi açısından son derece verimli bir bitkidir. Palmiyenin büyük ölçüde Malezya, Endonezya gibi ülkelerde yer aldığını ifade edebiliriz.  Kökenleri Batı Afrika’yı işaret etse de Güney Amerika ve Asya ülkelerinde daha yaygın olduğunu görüyoruz.

Doğal Dengeyi Alt Üst Ediyor

Buraya kadar bahsettiklerimiz genel anlamda insan sağlığıyla ilişkiliydi. Bu işin bir de ekolojik boyutu var. Çevrecilerin eylemlerini ve açıklamalarını incelerseniz, palm yağı üretiminin doğayı nasıl talan eden bir süreç olduğunu daha iyi algılayabilirsiniz. Sadece Endonezya’da son yıllarda palm yağı üretimi altı kat arttırıldı.  Bu üretim hızı, ne yazık ki yağmur ormanlarının yok edilmesi ve yerlerine palmiye ağaçlarının ekilmesi anlamına geliyor.  Her sene milyonlarca hektarlık alanlar, palm yağı ticareti için heba ediliyor. Yağmur ormanlarının ortadan kaldırılması, pek çok vahşi hayvan türünün de doğal yaşamlarından uzaklaşmak zorunda kalması anlamına geliyor. Bu durum ne yazık ki orangutanların kaçırılmasına da zemin hazırlıyor.

En Büyük Zararı Orangutanlar Görüyor

Orangutanlar belki de palm yağı üretiminden doğada en çok zarar gören hayvan türü diyebiliriz. Yağmur ormanlarının yok edilmesi sonucu 10 yıl gibi kısa bir süre içinde orangutan neslinin sona ereceği öngörülüyor. Sumatra kaplanları ve Asya gergedanları da aynı kaderi yaşıyorlar; ancak bu konuda seslerini çıkarmaya çalışan bir grup eylemci dışında gerçek anlamda bir tepkiden bahsetmek çok zor. Her sene tüm dünyada 50 milyon ton palm yağı üretimi yapılıyor.

Aslında pek çok gıda gibi palm yağı da kendi doğasında son derece faydalıdır; ancak vahşi endüstri koşulları sonucunda aynı ifadeleri kullanmak bir hayli zor. Ülkemizde de her sene ortalama 500-600 bin ton palm yağı ithal ediliyor.  Palm yağı diğer yağlarla kıyaslandığında maliyet açısından çok daha uygundur.